Ο  όρος «μετανάστες» ή εναλλακτικά ο όρος «γεννημένοι στο εξωτερικό», αναφέρεται σε άτομα που διαμένουν στις Ηνωμένες Πολιτείες κατά τον χρόνο της πληθυσμιακής έρευνας και δεν είναι πολίτες των ΗΠΑ κατά τη γέννησή τους. Αυτός ο πληθυσμός περιλαμβάνει:

α) τους νόμιμους μόνιμους κατοίκους,

β) τους πολιτογραφημένους πολίτες των ΗΠΑ,

γ) τους πρόσφυγες και άτομα που έχουν λάβει άσυλο,

δ) ορισμένους νόμιμους προσωρινούς κατοίκους ή «νόμιμους μη μετανάστες» – άτομα συγκεκριμένων κατηγοριών προσωρινής βίζας, όπως αυτές για αλλοδαπούς φοιτητές, φιλοξενούμενους εργαζόμενους, ενδοεταιρικές μεταθέσεις, διπλωμάτες και λοιποί υπάλληλοι πρεσβειών, διεθνών οργανισμών, θρησκευτικοί λειτουργοί, (σύζυγοι και παιδιά στις διάφορες παραπάνω κατηγορίες),

ε) τους παράτυπους μετανάστες ή αλλιώς μετανάστες χωρίς έγγραφα ή χαρτιά, ή «μη εξουσιοδοτημένους μετανάστες».

Νόμιμοι Μόνιμοι Κάτοικοι (Lawful Permanent Residents – LPRs)

Οι νόμιμοι μόνιμοι κάτοικοι (LPRs), γνωστοί και ως κάτοχοι «πράσινης κάρτας», είναι αλλοδαποί πολίτες που έχουν λάβει νόμιμα άδεια να ζουν μόνιμα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι LPRs μπορούν να αποδεχτούν μια προσφορά εργασίας χωρίς ειδικούς περιορισμούς, να κατέχουν περιουσία, να λαμβάνουν οικονομική βοήθεια σε δημόσια κολέγια και πανεπιστήμια και να ενταχθούν στις Ένοπλες Δυνάμεις. Οι LPRs μπορούν να υποβάλουν αίτηση για αμερικανική ιθαγένεια μετά από πέντε χρόνια ή τρία χρόνια, εάν έχουν παντρευτεί πολίτη των ΗΠΑ και εάν πληρούν τις προϋποθέσεις.

Ιστορικά, η ετήσια ροή των Νόμιμων Μόνιμων Κατοίκων (LPR) μετά τις χαμηλές τιμές που έλαβε την περίοδο της Μεγάλης Ύφεσης και του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου παρουσιάζει μια γενική αυξητική τάση: την δεκαετία 1946-1955, ετησίως κατά μέσο όρο 195 χιλιάδες, την περίοδο 1956-1965 ετησίως κατά 288 χιλιάδες, την περίοδο 1966-1975 ετησίως κατά 380 χιλιάδες, την περίοδο 1976-1985 ετησίως κατά 525 χιλιάδες, για να φτάσει στις 991 χιλιάδες ετησίως μετά το 1986 μέχρι το 2023. Αυτές οι αυξήσεις εξηγούνται εν μέρει από αλλαγές στη μεταναστευτική νομοθεσία, συμπεριλαμβανομένης της κατάργησης του συστήματος εθνικών καταγωγών με τον «Νόμο περί Μετανάστευσης και Ιθαγένειας του 1965» (Immigration and Nationality Act of 1965), τον «Νόμο για την Μεταρρύθμιση και τον Έλεγχο της Μετανάστευσης του 1986» (Immigration Reform and Control Act of 1986 – IRCA) και τον «Νόμο περί Μετανάστευσης του 1990» (Immigration Act of 1990).   Περισσότερες από τέσσερις δεκαετίες μετά την ψήφιση του νόμου Reed-Johnson του 1924, το Κογκρέσο νομοθέτησε το 1965 ένα σύστημα ελέγχου της μετανάστευσης για να αντικαταστήσει το μεροληπτικό σύστημα των ποσοστώσεων με βάση την εθνική καταγωγή, ο οποίος αναθεωρημένος ίσχυε και με τον «Νόμο περί Μετανάστευσης και Ιθαγένειας του 1952» (Immigration and Nationality Act of 1952). Ο νόμος του 1965 έθεσε τις βασικές αρχές για τη ρύθμιση της μετανάστευσης που εξακολουθούν να ισχύουν μέχρι σήμερα¹. Το νέο σύστημα εφάρμοσε ένα σύστημα προτιμήσεων επτά κατηγοριών που έδινε προτεραιότητα στην οικογενειακή επανένωση (75 τοις εκατό), την απασχόληση (20 τοις εκατό) και το καθεστώς του πρόσφυγα (5 τοις εκατό). Οι σύζυγοι, τα ανήλικα παιδιά και οι γονείς παρέμειναν μετανάστες χωρίς ποσόστωση. Από την 1η Ιουλίου 1968, το εθνικό σύστημα ποσοστώσεων καταργήθηκε πλήρως και τέθηκαν σε ισχύ οι μεγάλοι αριθμητικοί περιορισμοί του ημισφαιρίου – 170 000 μεταναστών από το ανατολικό ημισφαίριο με σειρά προτεραιότητας, αλλά τέθηκε και ένα όριο – όχι περισσότερο από 20 000 από οποιαδήποτε χώρα. Για πρώτη φορά, η μετανάστευση από το δυτικό ημισφαίριο περιορίστηκε επίσης, με νόμιμο ανώτατο όριο στις 120 000 ετησίως.

Εάν δεν είχε ψηφιστεί ο Νόμος περί Μετανάστευσης και Ιθαγένειας του 1965, σύμφωνα με την Pew Research οι ΗΠΑ θα ήταν το 2015: 75% μη Ισπανόφωνοι Λευκοί, 14% Μαύροι, 8% Ισπανόφωνοι και λιγότερο από 1% Ασιάτες². Αυτός ο νόμος άνοιξε την πόρτα στη μη ευρωπαϊκή μετανάστευση σε πρωτοφανείς αριθμούς, με πολλούς να φθάνουν μέσω των προτιμήσεων απασχόλησης, οι οποίες ευνοούν σε μεγάλο βαθμό τους εργαζομένους με υψηλή εκπαίδευση. Αυτό συνέβαλε στην αύξηση των εισροών Ασιατοαμερικανών, οι οποίοι μετανάστευσαν κυρίως από το 1965, ως «πρότυπες μειονότητες». Ωστόσο, η εξάλειψη των ποσοτικών ποσοστώσεων μετανάστευσης και η εισαγωγή αριθμητικών ορίων στη μετανάστευση από το δυτικό ημισφαίριο, μαζί με την έντονη ζήτηση για μετανάστες εργάτες από τους εργοδότες των ΗΠΑ, την ώρα που ο Νόμος περί Μετανάστευσης και Ιθαγένειας του 1965 δεν προβλέπει τη μετανάστευση από «ανειδίκευτους» εργαζομένους σε τομείς όπως η γεωργία, οι κατασκευές και οι οικιακές υπηρεσίες, οδήγησαν σε αύξηση του αριθμού των παράτυπων μεταναστών στις ΗΠΑ και ιδιαίτερα στις Νοτιοδυτικές Πολιτείες, τις δεκαετίες μετά το 1965.  

Θέλοντας να αντιμετωπίσουν το ζήτημα της παράτυπης μετανάστευσης, το Κογκρέσο ψήφισε και ο πρόεδρος Ρόναλντ Ρέιγκαν υπέγραψε τον Νοέμβριο του 1986 τον «Νόμο για την Μεταρρύθμιση και τον Έλεγχο της Μετανάστευσης» (IRCA), με τον οποίο νομιμοποίησε τους περισσότερους παράτυπους μετανάστες που είχαν φτάσει στη χώρα πριν από την 1η Ιανουαρίου 1982. Ο νόμος άλλαξε τη νομοθεσία για τη μετανάστευση των ΗΠΑ καθιστώντας παράνομη τη συνειδητή πρόσληψη παράτυπων μεταναστών και επιβάλλοντας οικονομικές και άλλες ποινές για εταιρείες που απασχολούσαν παράτυπους μετανάστες. Η απότομη αύξηση της νόμιμης μόνιμης μετανάστευσης από το 1989 έως το 1991 (βλ. διαγ. 1) οφείλεται στη νομιμοποίηση 2,7 εκατομμυρίων παράτυπων μεταναστών βάσει του νόμου του 1986. Από αυτούς τα τρία τέταρτα ήταν Ισπανόφωνοι.

Το 1990 θα ακολουθήσει μια σημαντική αναθεώρηση της υφιστάμενης μεταναστευτικής νομοθεσίας με τον «Νόμο περί Μετανάστευσης του 1990» (Immigration Act of 1990), ο οποίος σε σχέση με το καθεστώς της πράσινης κάρτας αύξησε σημαντικά τον αριθμό των ατόμων που μπορούσαν να μεταναστεύσουν μόνιμα στις Ηνωμένες Πολιτείες και εισήγαγε διατάξεις για τη διευκόλυνση της εισόδου συγκεκριμένων ομάδων για εξειδικευμένη εργασία. Ο νέος νόμος αύξησε το ανώτατο όριο της τακτικής μετανάστευσης (δηλ. εξαιρώντας τους πρόσφυγες) σε ένα ευέλικτο ανώτατο όριο 700 000 έως το 1995 και 675 000 στη συνέχεια. Παρείχε μια οικογενειακή βίζα μετανάστευσης, δημιούργησε πέντε διακριτές θεωρήσεις βάσει απασχόλησης, κατηγοριοποιημένες ανά επάγγελμα και ένα πρόγραμμα βίζας διαφορετικότητας μέσω  λαχειοφόρου κλήρωσης για την αποδοχή μεταναστών από χώρες με σχετικά χαμηλά επίπεδα μετανάστευσης στις ΗΠΑ³. Ο νόμος περί Μετανάστευσης του 1990, βοήθησε να γίνουν τα επόμενα 34 χρόνια νόμιμοι μόνιμοι κάτοικοι των ΗΠΑ 34 346 940 μετανάστες,  δηλαδή πάνω από ένα εκατομμύριο άτομα κατά μέσο όρο ετησίως. Πρόκειται για τον μεγαλύτερο αριθμό που καταγράφηκε σε οποιαδήποτε περίοδο τριών δεκαετιών από την ίδρυση του κράτους.

Οι τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, επηρέασαν τις αμερικανικές προοπτικές σε πολλά ζητήματα, συμπεριλαμβανομένης της μετανάστευσης. Οι νομοθετικές μεταρρυθμίσεις μετά το 2001, έχουν επηρεάσει το καθεστώς των νόμιμων μόνιμων κατοίκων κυρίως μέσω αυστηρότερων μέτρων ασφάλειας και ελέγχου. Παράλληλα, υπήρξαν προσπάθειες για συνολική μεταρρύθμιση του μεταναστευτικού συστήματος, αλλά λόγω πολιτικών διαφωνιών δεν υλοποιήθηκαν.

Υπάρχουν δύο τρόποι να υποβάλλει κάποιος αλλοδαπός αίτηση για το καθεστώς LPR.

Ο πρώτος τρόπος αφορά αλλοδαπούς που βρίσκονται ήδη στις ΗΠΑ με νόμιμο καθεστώς (για παράδειγμα προσωρινού εργαζόμενου ή φοιτητή) και επιθυμούν να αλλάξουν το καθεστώς τους σε μόνιμου κατοίκου χωρίς να φύγουν από τη χώρα. Η διαδικασία αυτή ονομάζεται «Προσαρμογή Καθεστώτος» (Adjustment of Status).

Ο δεύτερος τρόπος αφορά αλλοδαπούς που βρίσκονται εκτός των Ηνωμένων Πολιτειών. Σε αυτή την περίπτωση  υποβάλλουν αίτηση για βίζα μετανάστευσης σε ένα προξενικό γραφείο του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ (DOS). Αυτός ο τρόπος αναφέρεται ως προξενική επεξεργασία. Οι επιλεγμένοι με αυτό τον τρόπο LPRs καταγράφονται ως «Νέες Αφίξεις» (New Arrivals).

Την τελευταία δεκαετία (2014-2023) οι Ηνωμένες Πολιτείες συνεχίζουν να χορηγούν περίπου 1 εκατομμύριο πράσινες κάρτες ετησίως (βλ. διαγ. 2). Ενώ τα μερίδια ποικίλλουν λίγο από έτος σε έτος, κατά μέσο όρο την περίοδο αυτή το 54% διατέθηκε σε μετανάστες που βρίσκονται ήδη στις Ηνωμένες Πολιτείες και προσαρμόζονται από άλλο καθεστώς, ενώ το υπόλοιπο 46% διατέθηκε σε αιτούντες πράσινη κάρτα που βρίσκονταν εκτός των Ηνωμένων Πολιτειών. Την περίοδο του Covid 19, για ευνόητους λόγους, μειώθηκαν συνολικά οι μεταναστευτικές ροές και οι εγκρίσεις πράσινων καρτών, αλλά και διευρύνθηκε το μερίδιο της διαδικασίας προσαρμογής (το 2020 σε 62% και το 2021 σε  69,3%). 

 

Ο Νόμος περί Μετανάστευσης και Ιθαγένειας (INA) θέτει διάφορους τρόπους ή λόγους  για την απόκτηση μόνιμης διαμονής. Αυτοί οι τρόποι ή οι λόγοι  ονομάζονται «Κατηγορίες Εισδοχής» (Classes of Admission) (βλ. πιν. 1).

Η μεγαλύτερη κατηγορία είναι η οικογενειακή επανένωση (Family-Sponsored Immigration). Πολίτες των ΗΠΑ και νόμιμοι μόνιμοι κάτοικοι μπορούν να χορηγήσουν άδεια διαμονής σε συγγενείς πρώτου βαθμού.

Οι άμεσοι συγγενείς πολιτών των ΗΠΑ είναι:

• ο/η σύζυγος ενός πολίτη των ΗΠΑ,
• το άγαμο τέκνο κάτω των 21 ετών πολίτη των ΗΠΑ,
• ο γονέας ενός πολίτη των ΗΠΑ (εάν ο πολίτης των ΗΠΑ είναι 21 ετών ή μεγαλύτερος).

Κάθε χρόνο διατίθεται απεριόριστος αριθμός θεωρήσεων για άμεσους συγγενείς πολιτών των ΗΠΑ. Την δεκαετία 2014 – 2023, συνολικά 4 635 890 άμεσοι συγγενείς πολιτών των ΗΠΑ έλαβαν πράσινη κάρτα. Από αυτούς το 57% ήταν σύζυγοι, το 14% ανήλικα τέκνα και το 29% γονείς  πολιτών των ΗΠΑ (βλ. πιν. 1).

Ένας επιπλέον περιορισμένος αριθμός θεωρήσεων (226 000) διατίθεται κάθε χρόνο στο πλαίσιο του συστήματος «Προτιμήσεις βάσει οικογενειακής χορηγίας» για άλλα μη άμεσα μέλη της οικογένειας. Βάσει του INA, αυτά τα ετήσια όρια θεώρησης μπορεί να ξεπεραστούν όταν ορισμένες μεταναστευτικές θεωρήσεις από την κατανομή του προηγούμενου οικονομικού έτους δεν χρησιμοποιήθηκαν πλήρως. Αυτά τα μέλη που είναι επιλέξιμα να υποβάλουν αίτηση για πράσινη κάρτα περιγράφονται στις ακόλουθες κατηγορίες οικογένειας «προτιμώμενων μεταναστών»:

• Πρώτη προτίμηση (F1) – Άγαμοι γιοι/κόρες πολιτών των Η.Π.Α. και τα τέκνα τους, (23 400 βίζες).
• Δεύτερη προτίμηση (F2A) – Σύζυγοι και ανήλικα τέκνα (κάτω των 21 ετών) νόμιμων μόνιμων κατοίκων, (114 200 βίζες).
• Δεύτερη προτίμηση (F2B) – Άγαμοι γιοι/κόρες νόμιμων μόνιμων κατοίκων, (23 400 βίζες).
• Τρίτη προτίμηση (F3) – Έγγαμοι γιοι/κόρες πολιτών των Η.Π.Α. και οι σύζυγοί  και τα τέκνα τους, (23 400 βίζες).
• Τέταρτη προτίμηση (F4) – Αδέρφια και αδερφές πολιτών των ΗΠΑ (αν ο πολίτης των ΗΠΑ είναι 21 ετών και άνω) (65 000 βίζες)⁴.

Την δεκαετία 2014 – 2023, χορηγήθηκε καθεστώς LPR στο πλαίσιο του συστήματος «Προτιμήσεις βάσει οικογενειακής χορηγίας»  συνολικά σε 1 891 570 άτομα. Από αυτούς το 11% ήταν F1, το 50% F2A και F2B, το 11% F3 και το 28%  F4 (βλ. πιν. 1).

 Οι Ηνωμένες Πολιτείες χορηγούν επίσης καθεστώς LPR σε πέντε προτιμησιακές κατηγορίες που βασίζονται στην απασχόληση. Οι κατηγορίες δημιουργήθηκαν στο πλαίσιο του Νόμου περί Μετανάστευσης του 1990 και τα αριθμητικά ανώτατα όρια ορίστηκαν τότε σε 140 000 πράσινες κάρτες και δεν έχουν προσαρμοστεί από τότε, όπως συμβαίνει και με τις οικογενειακές προτιμήσεις. Όμως βάσει του νόμου, και αυτά τα ετήσια όρια θεώρησης μπορεί να ξεπεραστούν όταν ορισμένες μεταναστευτικές θεωρήσεις από την κατανομή του προηγούμενου οικονομικού έτους δεν χρησιμοποιήθηκαν πλήρως.

Οι βίζες εργασίας κατατάσσονται στις παρακάτω πέντε προτιμησιακές κατηγορίες:

• EB-1: Για άτομα με εξαιρετικές ικανότητες, διακεκριμένους καθηγητές και ερευνητές, και ορισμένους διευθυντές και στελέχη πολυεθνικών εταιρειών, (40 040 βίζες).
• EB-2: Για άτομα με προηγμένες επιστημονικές, καλλιτεχνικές, ή επιχειρηματικές δεξιότητες, ή με πτυχία ανώτατων μεταπτυχιακών σπουδών, (40 040 βίζες).
• EB-3: Για ειδικευμένους εργαζόμενους, επαγγελματίες και ανειδίκευτους εργαζόμενους, (40 040 βίζες, από τις οποίες όχι πάνω από 10 000 βίζες για ανειδίκευτους εργαζόμενους).
• EB-4: Για ειδικές κατηγορίες μεταναστών όπως θρησκευτικούς λειτουργούς και υπαλλήλους διεθνών οργανισμών, (9 940 βίζες).
• EB-5: Για επενδυτές που επενδύουν σημαντικά ποσά στις ΗΠΑ και δημιουργούν θέσεις εργασίας, (9 940 βίζες)⁵.
• Πολλοί μετανάστες κατηγορίας EB-1 και EB-2, και όλοι οι μετανάστες κατηγορίας EB-3 πρέπει να έχουν χορηγία από έναν εργοδότη στις ΗΠΑ, αλλά κάποιοι μετανάστες κατηγορίας EB-1 και EB-2 μπορούν να υποβάλουν αυτοπροσώπως αίτηση. Οι περισσότεροι ειδικοί μετανάστες κατηγορίας EB-4 υποβάλλουν αυτοπροσώπως αίτηση, αν και κάποιοι είναι δικαιούχοι αιτήσεων που υποβλήθηκαν από εργοδότες. Οι μετανάστες κατηγορίας EB-5 υποβάλλουν όλοι αυτοπροσώπως αίτηση και πρέπει να επενδύσουν κεφάλαια σε ποσά που καθορίζονται από τον κανονισμό σε μια νέα εμπορική επιχείρηση που θα δημιουργήσει τουλάχιστον δέκα θέσεις πλήρους απασχόλησης για επιλέξιμους εργαζόμενους. Σε ορισμένες αγροτικές περιοχές ή περιοχές με υψηλή ανεργία, το απαιτούμενο ελάχιστο ποσό επένδυσης μειώνεται.

Οι σύζυγοι και τα παιδιά μεταναστών που λαμβάνουν πράσινη κάρτα με βάση την απασχόληση υπολογίζονται στο ανώτατο όριο των 140 000. Αυτό σημαίνει στην πραγματικότητα ότι λιγότερο από το ήμισυ των πράσινων καρτών απασχόλησης που δίνονται ετησίως πηγαίνουν σε άτομα που επιλέγονται για λόγους απασχόλησης. Την δεκαετία 2014 – 2023, χορηγήθηκε καθεστώς LPR με βάση την απασχόληση σε 1 658 370 άτομα. Από αυτούς το 28% ήταν για EB-1, το 31% για EB-2, το 28% για EB-3, το 7% για EB-4 και το 5% για EB-5.

Ενώ περίπου το 80 τοις εκατό των πράσινων καρτών ετησίως εκδίδονται μέσω της οικογένειας και των οδών απασχόλησης, το σύστημα μετανάστευσης των ΗΠΑ διαθέτει και μερικά άλλα κανάλια εισόδου για μόνιμη διαμονή.

Βίζα διαφορετικότητας: Υπήκοοι από χώρες με σχετικά χαμηλά επίπεδα μετανάστευσης (όπως ορίζεται από τον INA, ως χώρες με λιγότερους από 50 000 αλλοδαπούς που έχουν λάβει καθεστώς LPR μέσω των οικογενειακών και εργασιακών κατηγοριών, τα προηγούμενα πέντε χρόνια) μπορούν να υποβάλουν αίτηση για μόνιμη διαμονή στις ΗΠΑ συμμετέχοντας στο «Πρόγραμμα Μεταναστευτικής Βίζας Διαφορετικότητας» (Diversity Immigrant Visa Program), γνωστό και ως «Λοταρία Πράσινης Κάρτας» (Green Card Lottery). Το 2023, το όριο για τις θεωρήσεις διαφορετικότητας ήταν 54 833. Ο Νόμος INA επιπλέον περιορίζει τον αριθμό των θεωρήσεων διαφορετικότητας ανά χώρα στο 7,0 τοις εκατό του συνολικού αριθμού, δηλαδή 3 838 για το 2023. Οι υπήκοοι των επιλέξιμων χωρών πρέπει να έχουν είτε δίπλωμα λυκείου (ή ισοδύναμο) είτε κατάλληλη εργασιακή εμπειρία για να υποβάλουν αίτηση στο πρόγραμμα. Οι υποψήφιοι υποβάλλουν την αίτησή τους ηλεκτρονικά κατά την περίοδο εγγραφής, η οποία καθορίζεται κάθε χρόνο από το DOS. Οι αιτήσεις επιλέγονται τυχαία μέσω κλήρωσης και οι επιλεγμένοι υποψήφιοι λαμβάνουν οδηγίες για τα επόμενα βήματα, που περιλαμβάνουν την υποβολή των απαραίτητων εγγράφων και τη συμμετοχή σε συνέντευξη σε προξενείο των ΗΠΑ. Εκεί υποβάλλονται σε ελέγχους ιστορικού και ασφάλειας πριν λάβουν τη θεώρηση μετανάστευσης⁶. Την δεκαετία 2024-2023 έλαβαν πράσινη κάρτα μέσω της λαχειοφόρου κλήρωσης συνολικά 442 450 άτομα.

Δύο άλλες «Κατηγορίες Εισδοχής» αφορούν τους πρόσφυγες και τους αιτούντες άσυλο οι οποίοι μπορούν να λάβουν το δικαίωμα να ζουν μόνιμα στις ΗΠΑ. Ο Νόμος INA απαιτεί από τους πρόσφυγες να υποβάλουν αίτηση για προσαρμογή σε καθεστώς LPR ένα χρόνο μετά την είσοδό τους στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι πρόσφυγες δεν χρειάζεται να πληρώσουν το τέλος κατάθεσης του εντύπου I-485 ή το τέλος βιομετρικών υπηρεσιών. Την περίοδο 2014-2023 πράσινη κάρτα έλαβαν 442 450 πρόσφυγες. Οι αιτούντες άσυλο είναι επίσης επιλέξιμοι να υποβάλουν αίτηση για πράσινη κάρτα ένα χρόνο μετά τη χορήγηση του ασύλου, αλλά δεν είναι υποχρεωμένοι να το κάνουν. Την εξεταζόμενη δεκαετία καθεστώς LPR δόθηκε σε 342 790 άτομα.

Ξεχωριστή κατηγορία εισδοχής υπάρχει για ειδικές ομάδες μεταναστών  (Special Immigrants) όπως  θρησκευτικοί λειτουργοί, εργαζόμενοι διεθνών οργανισμών (π.χ. ΟΗΕ), καθώς και άτομα που προσέφεραν υπηρεσίες στις Ένοπλες Δυνάμεις των ΗΠΑ, όπως οι βίζες που διατίθενται σε άτομα που εργάζονταν ως διερμηνείς για τον αμερικανικό στρατό στο Ιράκ ή το Αφγανιστάν. Την περίοδο 2014 – 2023 δόθηκαν σε τέτοιες ομάδες συνολικά 125 010 πράσινες κάρτες.

Επίσης αλλοδαποί που βρίσκονται με βίζα T Visa (T Nonimmigrant Status), δηλαδή είναι θύματα εμπορίας ανθρώπων μπορούν να υποβάλουν αίτηση για πράσινη κάρτα αν πληρούν ορισμένες προϋποθέσεις. Την εξεταζόμενη δεκαετία εγκρίθηκαν 9 860 τέτοιες περιπτώσεις.

 Το ίδιο μπορούν να κάνουν και τα άτομα με θεωρήσεις U Visa (U Nonimmigrant Status), δηλαδή θύματα εγκλημάτων, όπως ενδοοικογενειακή βία, σεξουαλική επίθεση, εγκλήματα μίσους και άλλα σοβαρά αδικήματα. Την περίοδο 2014 – 2023 δόθηκαν σε αυτή την κατηγορία 144 430 πράσινες κάρτες. Τέλος μπορούν να υποβάλουν αίτηση για πράσινη κάρτα μια σειρά ξεχωριστών κατηγοριών όπως: οι υπήκοοι Λιβερίας, Κούβας, Βιετνάμ, Καμπότζης, Λάος και τα άμεσα μέλη των οικογενειών τους, που βρίσκονται  νόμιμα στις ΗΠΑ με κάποιο άλλο είδος βίζας, όσοι κερδίζουν σε «Λοταρία Πράσινης Κάρτας» και βρίσκονται ήδη στις ΗΠΑ, άτομα που γεννήθηκαν στις ΗΠΑ από ξένο διπλωματικό αξιωματούχο διαπιστευμένο στις Ηνωμένες Πολιτείες, άτομα υπό καθεστώς προσωρινής άδειας παραμονής (Parolees), άτομα για τα οποία έχει ακυρωθεί η διαταγή απομάκρυνση  (απέλασης ή εισόδου στη χώρα). Συνολικά την περίοδο 2014-2023 από τις παραπάνω κατηγορίες εισδοχής καθεστώς LPR έλαβαν 62 370 άτομα.

Η νομοθεσία των ΗΠΑ απαιτεί την ξεχωριστή υποβολή αίτησης για την αναγνώριση της επιλεξιμότητας (Αίτηση Μετανάστη – Immigrant Petition) και αίτησης για την απόκτηση του καθεστώτος του Νόμιμου Μόνιμου Κατοίκου, δηλαδή της Πράσινης Κάρτας.

Το πρώτο βήμα, στη διαδικασία «Προσαρμογής Καθεστώτος» είναι ένας χορηγός να υποβάλλει αίτηση στην USCIS (π.χ. Αίτηση Μετανάστευσης για Αλλοδαπό Συγγενή – Form I-130, ή Αίτηση Μετανάστευσης για Αλλοδαπό Εργαζόμενο – Form I-140, κλπ.) η οποία προσδιορίζει ότι υπάρχει έγκυρη βάση για τη μετανάστευση (οικογενειακή σχέση, προσφορά εργασίας κ.λπ.). Η υπηρεσία USCIS εξετάζει και εγκρίνει την αίτηση. Ο αιτών είναι τώρα επιλέξιμος να υποβάλει την Αίτηση για Εγγραφή Μόνιμης Κατοικίας ή Προσαρμογή Καθεστώτος, (Form I-485) στην USCIS. Οι Πρόσφυγες και Αιτούντες Άσυλο μπορούν να υποβάλουν απευθείας τη Form I-485 μετά από ένα έτος παραμονής στις ΗΠΑ χωρίς προηγούμενη αίτηση μετανάστη. Οι προϋποθέσεις που πρέπει να τηρούνται κατά την υποβολή της Form I-485 είναι ο αιτών να έχει εισέλθει νόμιμα στις ΗΠΑ με βίζα ή μέσω προγράμματος απαλλαγής βίζας, να είναι παρόν στις ΗΠΑ κατά την υποβολή της αίτησης, να μην έχει παραβιάσει τους όρους της βίζας του (υπάρχουν εξαιρέσεις για ορισμένες κατηγορίες, όπως οι στενοί συγγενείς πολιτών των ΗΠΑ). Η USCIS θα αποστείλει γραπτή ειδοποίηση ότι έλαβε την αίτησή και θα ορίσει πότε θα πρέπει ο υποψήφιος να εμφανιστεί σε ένα τοπικό Κέντρο Υποστήριξης Εφαρμογών (Application Support Center – ASC)) για να παράσχει βιομετρικά στοιχεία, φωτογραφίες και υπογραφή του για έλεγχο ασφαλείας, καθώς και να υπογράψει υπεύθυνη δήλωση για το αληθές των πληροφοριών της αίτησης Form I-485. Ενδέχεται να κληθεί σε συνέντευξη σε τοπικό γραφείο της USCIS για να επαληθευτούν οι πληροφορίες της αίτησης. Η απόφαση της USCIS αποστέλλετε στον υποψήφιο LPR και αν είναι αρνητική αναφέρονται οι λόγοι της απόρριψης και πληροφορίες για τυχόν δικαιώματα προσφυγής. Εάν η απόφαση είναι θετική αρχικά ο ενδιαφερόμενος λαμβάνει  μια ειδοποίηση έγκρισης και στη συνέχεια εντός 2 έως 4 εβδομάδων μετά την έγκριση της αίτησής, την ίδια την κάρτα μόνιμου κατοίκου (πράσινη κάρτα).

Όπως και με την προσαρμογή καθεστώτος, το πρώτο βήμα στην προξενική διεκπεραίωση είναι να καθοριστεί εάν ο υποψήφιος δικαιούται να υποβάλει  αίτηση για πράσινη κάρτα (νόμιμη μόνιμη διαμονή). Οι περισσότεροι μετανάστες γίνονται επιλέξιμοι μέσω μιας αναφοράς που υποβάλλεται εκ μέρους τους από ένα μέλος της οικογένειας ή από τον εργοδότη. Άλλοι γίνονται μόνιμοι κάτοικοι αποκτώντας πρώτα το καθεστώς του πρόσφυγα ή του αιτούντος άσυλο ή μέσω ορισμένων άλλων ειδικών διατάξεων. Εάν η USCIS απορρίψει την αίτηση, ο υποψήφιος θα λάβει ειδοποίηση που θα αναφέρει τους λόγους της απόρριψης της και εάν μπορεί να ασκηθεί έφεση κατά της απόφασης. Εάν η αίτηση εγκριθεί η USCIS θα στείλει την εγκεκριμένη αναφορά στο Εθνικό Κέντρο Βίζας (NVC) του Υπουργείου Εξωτερικών, το οποίο είναι υπεύθυνο για τη συλλογή των τελών αίτησης θεώρησης και των δικαιολογητικών. Ο αιτών θα κληθεί για συνέντευξη στο προξενείο ή την πρεσβεία. Εάν εγκριθεί η χορήγηση μεταναστευτικής βίζας  ο προξενικός υπάλληλος θα παραδώσει στον υποψήφιο LPR, ένα σφραγισμένο φάκελο, γνωστό και ως «Πακέτο Βίζας Μετανάστη» (Immigrant Visa Packet), τον οποίο ο μετανάστης θα πρέπει να παραδώσει στον αξιωματικό Τελωνείων και Προστασίας Συνόρων (CBP) των ΗΠΑ κατά την άφιξή του στο πρώτο σημείο εισόδου στις ΗΠΑ. Αν ο φάκελος έχει ανοιχτεί ή παραβιαστεί, μπορεί να αντιμετωπίσει καθυστερήσεις ή ακόμη και άρνηση εισόδου. Ο αξιωματικός της CBP θα ανοίξει το Visa Packet, θα ελέγξει τα έγγραφα, θα συλλέξει βιομετρικά δεδομένα αν χρειαστεί και θα βάλει στο διαβατήριο σφραγίδα που θα αναφέρει την προσωρινή ιδιότητα του LPR.  Πριν το ταξίδι, θα πρέπει να καταβληθεί το USCIS Immigrant Fee. Αυτό το τέλος καλύπτει τη διαχείριση και έκδοση της πράσινης κάρτας, η οποία θα σταλεί ταχυδρομικώς στην διεύθυνση που έχει δηλωθεί, συνήθως εντός 2-4 εβδομάδων, μετά την είσοδο του LPR στις ΗΠΑ.

Την εξεταζόμενη περίοδο 2014-2023 ένας μικρός αριθμός χωρών προέλευσης κυριαρχεί στα άτομα που έλαβαν την πράσινη κάρτα. Στην κορφή της λίστας (από το 1978) με 148 255 άτομα (14,6% του συνόλου) που κατά μέσο ετήσιο όρο έγιναν LPR βρίσκεται το Μεξικό, ακολουθούμενοι από άτομα με καταγωγή την Ινδία (7,6%), την Κίνα (6,4%), την Κούβα (5%), τη Δομινικανή Δημοκρατία (4,8%), τις Φιλιππίνες (4,3%)  (βλ. διαγ. 6).

Η Καλιφόρνια με 205 040 άτομα έγινε η πολιτεία κατοικίας σχεδόν του ενός πέμπτου (18%) των μεταναστών που έλαβαν καθεστώς LPR το 2023, με πάνω από τους μισούς (54,7%) εξ αυτών να διατέθηκαν σε μετανάστες που βρίσκονταν ήδη στις Ηνωμένες Πολιτείες και προσαρμόστηκαν από άλλο καθεστώς. Ακολουθούν η Φλόριντα με 155 500 LPRs (13,3%), με προσαρμογή καθεστώτος για το 55,4%, η Νέα Υόρκη με 127 980 LPRs (10,9%), από τους οποίους οι νέες αφίξεις αποτελούσαν το 58,2%, το Τέξας με 126 930 (10,8%) με προσαρμογή καθεστώτος για το 58,3%, το Νιου Τζέρσεϊ με 60 780 LPRs (5,2%) από τους οποίους οι νέες αφίξεις αποτελούσαν το 53,2%. (βλ. διαγ. 7).

Έχοντας υπόψη ότι υπάρχουν κατηγορίες με ανώτατο αριθμητικό όριο όπως για οικογενειακή χορηγία, για εργασία, για ειδικές ομάδες μεταναστών, για βίζες διαφορετικότητας (INA Section 201) και ανώτατο όριο ανά χώρα (7% τοις εκατό του συνολικού αριθμού θεωρήσεων) (INA Section 202) υπάρχουν σημαντικά μεγάλες λίστες αναμονής. Οι δέκα χώρες με τον υψηλότερο αριθμό καταγεγραμμένων αιτούντων για βίζα κατά το δημοσιονομικό έτος 2024 παρατίθενται στο διάγραμμα 8. Μαζί αυτές χώρες καταγωγής αντιπροσωπεύουν το 74.9% του συνολικού αριθμού των υποψήφιων LPR για  το 2024. Το διάγραμμα περιλαμβάνει όλες τις χώρες με τουλάχιστον 78 000 άτομα στη λίστα αναμονής.

Συνεχίζεται….

Σημειώσεις

1. Immigration and Nationality Act of 1965 (Hart – Celler Act). Στο: https://immigrationhistory.org/item/hart-celler-act/
2. “Modern Immigration Wave Brings 59 Million to U.S., Driving Population Growth and Change Through 2065”. Pew Research Center’s Hispanic Trends Project. September 28, 2015 https://www.pewresearch.org/race-and-ethnicity/2015/09/28/modern-immigration-wave-brings-59-million-to-u-s-driving-population-growth-and-change-through-2065/
3. Immigration Act of 1990. Στο: https://en.wikipedia.org/wiki/Immigration_Act_of_1990
4. INA Section 203, 8 USC 1153 (a). Allocation of immigrant visas. Στο: https://uscode.house.gov/view.xhtml?req=granuleid%3AUSC-prelim-title8-section1153&num=0&edition=prelim#0-0-0-182
5. INA Section 203, 8 USC 1153 (b). Allocation of immigrant visas. Στο: https://uscode.house.gov/view.xhtml?req=granuleid%3AUSC-prelim-title8-section1153&num=0&edition=prelim#0-0-0-182
6. INA Section 203, 8 USC 1153 (c). Allocation of immigrant visas. Στο: https://uscode.house.gov/view.xhtml?req=granuleid%3AUSC-prelim-title8-section1153&num=0&edition=prelim#0-0-0-182

Βιβλιογραφία

Title 8 – ALIENS AND NATIONALITY. CHAPTER 12 – IMMIGRATION AND NATIONALITY. SUBCHAPTER II-IMMIGRATION. Part I-Selection System. 8 USC 1153: Allocation of immigrant visas. Text contains those laws in effect on January 26, 2025. Στο: https://uscode.house.gov/view.xhtml?req=granuleid:USC-prelim-title8-section1153&num=0&edition=prelim

Gelatt J., April 2019. Migration Policy Institute, Explainer: How the U.S. Immigration System Works. Στο: https://www.migrationpolicy.org/content/explainer-how-us-legal-immigration-system-works

DHS Office of Homeland Security Statistics. Immigrant Classes of Admission. Στο: https://ohss.dhs.gov/topics/immigration/lawful-permanent-residents/immigrant-classes-admission

Ward A., September 2024. U.S. Lawful Permanent Immigration Residents: 2023. DHS Office of Homeland Security Statistics. Στο: https://ohss.dhs.gov/sites/default/files/2024-09/2024_0906_plcy_lawful_permanent_residents_fy2023.pdf

Miller S., September 2024. Estimates of the Lawful Permanent Resident Population in the United States and the Subpopulation Eligible to Naturalize: 2024 and Revised 2023. DHS Office of Homeland Security Statistics. Στο: https://ohss.dhs.gov/sites/default/files/2024-11/2024_1108_ohss_lawful_permenent_resident_population_estimate_2024_and_revised_2023.pdf

Miller S. and Baker B., 2023. “Estimates of the Lawful Permanent Resident Population in the United States and

the Subpopulation Eligible to Naturalize: 2023.” DHS Office of Homeland Security Statistics. Στο:  https://ohss.dhs.gov/topics/immigration/lawful-permanent-residents/lawful-permanent-residents-population-estimates

Office of Homeland Security Statistics. Yearbook 2023. Ανακτήθηκε από: https://ohss.dhs.gov/topics/immigration/yearbook-immigration-statistics/yearbook-2023

Αυτή η εργασία χορηγείται με άδεια Creative Commons Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 4.0 Διεθνές .