Στις 21 Ιουνίου 2022, δημοσιεύθηκαν στο site της Eurostat, τα αποτελέσματα της περιοδικής έρευνας σχετικά με τα συγκριτικά επίπεδα τιμών καταναλωτικών αγαθών και υπηρεσιών. Τα αποτελέσματα βασίζονται σε έρευνες τιμών που καλύπτουν περισσότερα από 2 000 καταναλωτικά αγαθά και υπηρεσίες, οι οποίες πραγματοποιούνται σε 36 ευρωπαϊκές χώρες που συμμετέχουν στην έρευνα. Εκτός από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ, συμμετέχουν και οι χώρες της  ΕΖΕΣ (Ισλανδία, Νορβηγία και Ελβετία) και έξι υποψήφιες χώρες για ένταξη στην ΕΕ (Αλβανία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Μαυροβούνιο, Βόρεια Μακεδονία, Σερβία και Τουρκία). Στο παρόν άρθρο θα παρουσιαστούν τα αποτελέσματα μόνο των 27 κρατών μελών της ΕΕ, εστιάζοντας στους δείκτες επιπέδου τιμών οι οποίοι παρέχουν σύγκριση των επιπέδων τιμών των χωρών σε σχέση με τον μέσο όρο της ΕΕ 27=100.

Το 2022, τα επίπεδα τιμών για τις τελικές καταναλωτικές δαπάνες των νοικοκυριών διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των 27 κρατών μελών της ΕΕ. Τα υψηλότερα επίπεδα τιμών καταγράφηκαν στην Ιρλανδία (146,4% του μέσου όρου της ΕΕ), στη Δανία (144,5%) και στο Λουξεμβούργο (136,8%). Το χαμηλότερο επίπεδο τιμών σημειώθηκε στη Ρουμανία (57,8%), στη Βουλγαρία (58,7%) και στην Πολωνία (61,5%).

Η μεγαλύτερη διαφορά στα επίπεδα τιμών καταγράφεται στην ομάδα «Οινοπνευματώδη ποτά και καπνός». Το 2022, τα επίπεδα τιμών σε αυτή την ομάδα ήταν πάνω από τρεις φορές υψηλότερα στην «ακριβότερη» χώρα από ό,τι στην «φθηνότερη». Τα χαμηλότερα επίπεδα τιμών αλκοολούχων ποτών και καπνού καταγράφηκαν στη Βουλγαρία (65,7% του μέσου όρου της ΕΕ), στην Πολωνία (72,5%) και στην Ουγγαρία (77,8%). Τα υψηλότερα επίπεδα αναφέρθηκαν στην Ιρλανδία (216,2% του μέσου όρου της ΕΕ), στη Φινλανδία (174%) και στη Δανία (137,8%). Να σημειωθεί ότι οι μεγάλες διαφορές τιμών οφείλονται κυρίως στη διαφορετική φορολογική μεταχείριση των προϊόντων αυτών στις χώρες της Ε.Ε.

Στη δεύτερη θέση ως προς τη διασπορά στα επίπεδα τιμών βρίσκεται η ομάδα «Επικοινωνία» που περιλαμβάνει (ταχυδρομικές υπηρεσίες, συσκευές τηλεφώνου και τηλεομοιοτυπίας, τηλεφωνικές υπηρεσίες και υπηρεσίες τηλεομοιοτυπίας). Τα χαμηλότερα επίπεδα τιμών καταγράφηκαν στη Ρουμανία (34,5% του μέσου όρου της ΕΕ), ακολουθούμενη από την Πολωνία (53,3%) και τη Βουλγαρία (77,6%). Τα υψηλότερα επίπεδα τιμών παρατηρήθηκαν στο Βέλγιο (171,2% του μέσου όρου της ΕΕ), ακολουθούμενο από την Ελλάδα (167,4%) και την Ιρλανδία (156,4%).

Στην τρίτη θέση ως προς τη διαφορά στα επίπεδα τιμών βρίσκεται η ομάδα «Ενέργεια», και πιο συγκεκριμένα η  ηλεκτρική ενέργεια, το αέριο, τα υγρά καύσιμα, τα στερεά καύσιμα, και η θερμική ενέργεια (όλα για οικιακή χρήση). Τα χαμηλότερα επίπεδα τιμών καταγράφηκαν στην Ουγγαρία (38% του μέσου όρου της ΕΕ), ακολουθούμενη από την Κροατία (54,4%) και τη Βουλγαρία (58,1%). Τα υψηλότερα επίπεδα τιμών παρατηρήθηκαν στη Δανία (149,3% του μέσου όρου της ΕΕ), ακολουθούμενη από την Ιρλανδία (138,4%) και το Βέλγιο (132,2%).

Στην τέταρτη θέση βρίσκονται οι «Υπηρεσίες μεταφορών» και πιο συγκεκριμένα υπηρεσίες για μεταφορά επιβατών σιδηροδρομικώς, οδικώς, αεροπορικώς, διά θαλάσσης και άλλες υπηρεσίες μεταφοράς (π.χ. υπηρεσίες μετακόμισης). Τα χαμηλότερα επίπεδα τιμών καταγράφηκαν στη Βουλγαρία (55,5% του μέσου όρου της ΕΕ), ακολουθούμενη από την Ρουμανία (57,4%) και την Ουγγαρία (61,9%). Τα υψηλότερα επίπεδα τιμών παρατηρήθηκαν στη Σουηδία (162,1% του μέσου όρου της ΕΕ), ακολουθούμενη από τη Φινλανδία (143,1%) και τις Κάτω Χώρες (130,8%).

Στην πέμπτη  θέση ως προς τη διασπορά των τιμών βρίσκεται η ομάδα «Εστιατόρια και Ξενοδοχεία». Τα χαμηλότερα επίπεδα τιμών καταγράφηκαν στη Βουλγαρία (50,5% του μέσου όρου της ΕΕ), ακολουθούμενη από τη Ρουμανία (61,3%) και την Ουγγαρία (61,7%). Τα υψηλότερα επίπεδα τιμών παρατηρήθηκαν στη Δανία (155,8% του μέσου όρου της ΕΕ), ακολουθούμενη από τη Φινλανδία (131,6%) και το Λουξεμβούργο (130,9%).

Στην έκτη  θέση βρίσκεται η ομάδα «Έπιπλα, τάπητες και άλλες επενδύσεις δαπέδων». Εδώ περιλαμβάνονται έπιπλα κουζίνας,  έπιπλα κρεβατοκάμαρων, έπιπλα σαλονιού και τραπεζαρίας, άλλα έπιπλα, τάπητες και άλλες επενδύσεις δαπέδων (εκτός από την επισκευή επίπλων, και δαπέδων). Τα χαμηλότερα επίπεδα τιμών καταγράφηκαν στη Βουλγαρία (60,5% του μέσου όρου της ΕΕ), ακολουθούμενη από τη Ρουμανία (72,3%) και την Πολωνία (79,7%). Τα υψηλότερα επίπεδα τιμών σημειώθηκαν στο Λουξεμβούργο (130,9% του μέσου όρου της ΕΕ), ακολουθούμενο από τη Δανία (112,9%), και την Αυστρία (110,1%).

Στην έβδομη θέση βρίσκεται η ομάδα « Ένδυση», που περιλαμβάνει υλικά ένδυσης, ενδύματα για άνδρες, γυναίκες, παιδιά και βρέφη, άλλα είδη ένδυσης και συμπληρώματα του ενδύματος (εκτός από τον καθαρισμό, την επισκευή και τη μίσθωση ενδυμάτων). Τα χαμηλότερα επίπεδα τιμών καταγράφηκαν στη Βουλγαρία (79,7% του μέσου όρου της ΕΕ), στην Ουγγαρία (82,8%) και στη Ρουμανία (84%). Τα υψηλότερα επίπεδα τιμών καταγράφηκαν στη Δανία (134,4%), στη Σουηδία (117,3%) και στην Τσεχική Δημοκρατία (115%).

Στην όγδοη θέση ως προς τη διασπορά στα επίπεδα τιμών βρίσκεται η ομάδα «Είδη διατροφής και μη οινοπνευματώδη ποτά»: ψωμί και δημητριακά, κρέας, ψάρια, γάλα, τυρί, αυγά, έλαια και λίπη, φρούτα, λαχανικά, πατάτες, άλλα τρόφιμα, μη αλκοολούχα ποτά. Τα χαμηλότερα επίπεδα τιμών καταγράφηκαν στην Ρουμανία (71,8% του μέσου όρου της ΕΕ), στην Πολωνία (73,4%) και στη Βουλγαρία (86,7%). Τα υψηλότερα επίπεδα τιμών καταγράφηκαν στο Λουξεμβούργο (120,7%) και στη Δανία (120,7%), ενώ ακολουθεί η Μάλτα (117,5%).

Στην ένατη θέση ως προς τη διαφορά στα επίπεδα τιμών βρίσκεται η ομάδα «Εξοπλισμός προσωπικής μεταφοράς», που περιλαμβάνει: αυτοκίνητα, μοτοσικλέτες και ποδήλατα (εξαιρούνται η συντήρηση και επισκευή εξοπλισμού προσωπικής μεταφοράς, ανταλλακτικών και καυσίμων). Τα χαμηλότερα επίπεδα τιμών καταγράφηκαν στην Πολωνία (87,3% του μέσου όρου της ΕΕ), στη Σλοβακία (88,7%) και στην Κύπρο (91%). Τα υψηλότερα επίπεδα τιμών καταγράφηκαν στη Δανία (132,3%), στις Κάτω Χώρες (113,8%) και στην Ιρλανδία (113,4%).

Ακολουθεί η ομάδα «Υπόδηση», που περιλαμβάνει τα υποδήματα για άνδρες, γυναίκες, παιδιά και βρέφη (εκτός από την επισκευή και τη μίσθωση υποδημάτων). Τα χαμηλότερα επίπεδα τιμών καταγράφηκαν στη Βουλγαρία (82,4% του μέσου όρου της ΕΕ), στην Ουγγαρία (85,1%) και στην Πολωνία (90,4%). Τα υψηλότερα επίπεδα τιμών καταγράφηκαν στη Δανία (127,3%), στη Φινλανδία (118,3%) και στη Σουηδία (115%).

Στην ενδέκατη  θέση ως προς τη διασπορά των τιμών βρίσκεται η ομάδα «Οικιακές συσκευές»: ψυγεία και καταψύκτες, πλυντήρια ρούχων, πλυντήρια πιάτων, κουζίνες, φούρνοι μικροκυμάτων, ηλεκτρικές σκούπες, καφετιέρες, βραστήρες, φρυγανιέρες κ.λπ. (εξαιρούνται οι επισκευές οικιακών συσκευών). Τα χαμηλότερα επίπεδα τιμών καταγράφηκαν στην Πολωνία (84,6% του μέσου όρου της ΕΕ), στη Ρουμανία (86,8%) και στην Ουγγαρία (89%). Τα υψηλότερα επίπεδα τιμών καταγράφηκαν στη Μάλτα (128,1%), στη Δανία (116,7%) και στη Σουηδία (115,8%).

Η μικρότερη διαφορά στα επίπεδα τιμών καταγράφεται στην ομάδα «Ηλεκτρονικά είδη ευρείας κατανάλωσης» που περιλαμβάνει: τηλεοράσεις, συσκευές αναπαραγωγής DVD, δέκτες, ηχητικά συστήματα, συσκευές αναπαραγωγής MP3, κάμερες, επιτραπέζιους και φορητούς υπολογιστές, οθόνες παρακολούθησης, εκτυπωτές, σαρωτές, λογισμικό, μουσικά CD, DVD ταινιών, άδεια CD και DVD κ.λπ. (εξαιρείται η επισκευή τέτοιου εξοπλισμού). Τα χαμηλότερα επίπεδα τιμών καταγράφηκαν στην Ιταλία (92% του μέσου όρου της ΕΕ), στην Πολωνία (92,3%) και στην Ρουμανία (94,7%). Τα υψηλότερα επίπεδα τιμών καταγράφηκαν στη Γαλλία (114,8%), στη Μάλτα (109,2%) και στη Σουηδία (108,6%).

Ανακεφαλαιώνοντας η χώρα που καταγράφει το χαμηλότερο επίπεδο τιμών, στις περισσότερες ομάδες αγαθών, είναι η Βουλγαρία. Σε 6 ομάδες: «οινοπνευματώδη ποτά και καπνό», «είδη ένδυσης», «είδη υπόδησης», «έπιπλα, τάπητες και άλλες επενδύσεις δαπέδων», «υπηρεσίες μεταφορών», «εστιατόρια και ξενοδοχεία» είναι η «φθηνότερη» χώρα της ΕΕ. Το υψηλότερο επίπεδο τιμών, στις περισσότερες ομάδες αγαθών, καταγράφει η Δανία. Σε πέντε ομάδες: «είδη ένδυσης», «είδη υπόδησης», «ενέργεια», «εξοπλισμό προσωπικής μεταφοράς», «εστιατόρια και ξενοδοχεία» είναι η «ακριβότερη» χώρα της ΕΕ. Βέβαια πρέπει να σημειώσουμε ότι οι δείκτες επιπέδου τιμών στην πραγματικότητα, παρέχουν μόνο μια ένδειξη της τάξης μεγέθους του επιπέδου των τιμών σε μια χώρα σε σχέση με άλλες.     

 Βιβλιογραφία

EUROSTAT, Comparative price levels of consumer goods and services. Στο: https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Comparative_price_levels_of_consumer_goods_and_services

НСИ, РАВНИЩА НА ПОТРЕБИТЕЛСКИ ЦЕНИ ЗА 2022 ГОДИНА. Στο: https://www.nsi.bg/sites/default/files/files/pressreleases/ECP_PLI-2022.pdf