Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία, που δημοσίευσε χθές το Εθνικό Στατιστικό Ινστιτούτο της Βουλγαρίας, το Аκαθάριστο Еγχώριο Пροϊόν (ΑΕΠ) που παράχθηκε κατά το τρίτο τρίμηνο του 2017 ανήλθε σε 26 990 εκατ. BGN σε τρέχουσες τιμές (13 800 εκατ. ευρώ) ή σε 21 831 εκατ. BGN (11 162 εκατ. ευρώ) σε σταθερές τιμές 2010. Με βάση τα διαθέσιμα εποχικά διορθωμένα στοιχεία το ΑΕΠ σε όρους όγκου, κατά το 3ο τρίμηνο 2017, παρουσίασε αύξηση κατά 0,9% σε σχέση με το 2ο τρίμηνο 2017, ενώ σε σύγκριση με το 3ο τρίμηνο 2016 παρουσίασε αύξηση κατά 3,9%. Πιο αναλυτικά οι μεταβολές των κυριότερων συνιστωσών του ΑΕΠ έχουν ως εξής:
- Τριμηνιαίες μεταβολές
1.1. Τριμηνιαίες μεταβολές σύμφωνα με την προσέγγιση της παραγωγής1
Η Аκαθάριστη Пροστιθέμενη Аξία (ΑΠΑ) που δημιούργησαν οι κλάδοι της εθνικής οικονομίας κατά το τρίτο τρίμηνο του 2017 ανήλθε σε 23 288 εκατ. BGN σε τρέχουσες τιμές (11 907 εκατ. ευρώ) ή σε 18 660 εκατ. BGN (9 541 εκατ. ευρώ) σε σταθερές τιμές 2010. Με βάση τα διαθέσιμα εποχικά διορθωμένα στοιχεία η ΑΠΑ σε όρους όγκου, κατά το 3ο τρίμηνο 2017, παρουσίασε αύξηση κατά 0,7% σε σχέση με το 2ο τρίμηνο 2017 (βλ. πιν. 1). Την υψηλότερη αύξηση κατέγραψαν οι χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες (+2,1%), ο κλάδος των κατασκευών (+1,3%) καθώς και οι κλάδοι των ορυχείων, λατομείων, βιομηχανίας, παροχής ηλεκτρικού ρεύματος, φυσικού αερίου, ατμού, κλιματισμού και νερού, επεξεργασίας λυμάτων, διαχείρισης αποβλήτων και δραστηριότητες εξυγίανσης με συνολική τριμηνιαία μεταβολή (+0,9%). Αντίθετα μείωση σημειώθηκε στην ομάδα των κλάδων που περιλαμβάνουν το χονδρικό και λιανικό εμπόριο, επισκευή μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσυκλετών, μεταφορές και αποθήκευση, δραστηριότητες υπηρεσιών παροχής καταλύματος και υπηρεσιών εστίασης. Σε αυτούς τους κλάδους, όπως φαίνεται από τον πίνακα 1, η μείωση ήταν συνολικά (-0,2%).

1.2 Τριμηνιαίες μεταβολές σύμφωνα με την προσέγγιση των δαπανών2
Η συνολική τελική καταναλωτική δαπάνη κατά το τρίτο τρίμηνο του 2017 ανήλθε σε 18 545 εκατ. BGN σε τρέχουσες τιμές (9 481 εκατ. ευρώ) ή σε 17 509 εκατ. BGN (8 952 εκατ. ευρώ) σε σταθερές τιμές 2010. Με βάση τα διαθέσιμα εποχικά διορθωμένα στοιχεία η συνολική τελική καταναλωτική δαπάνη σε όρους όγκου, κατά το 3ο τρίμηνο 2017, παρουσίασε αύξηση κατά 0,9% σε σχέση με το 2ο τρίμηνο 2017 (βλ. πιν. 2). Πιο αναλυτικά η αύξηση της τελικής καταναλωτικής δαπάνης των νοικοκυρών ήταν 0,5%, των μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων που εξυπηρετούν νοικοκυριά (ΜΚΙΕΝ) ήταν 2,4%, η ατομική κατανάλωση της Γενικής κυβέρνησης ήταν 0,2% και η συλλογική καταναλωτική δαπάνη της Γενικής κυβέρνησης αυξήθηκε κατά 0,8%. Ο ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου κατά το 3ο τρίμηνο 2017 ανήλθε σε 4 195 εκατ. BGN σε σταθερές τιμές 2010, (2 145 εκατ. ευρώ), σημειώνοντας πτώση κατά 0,4% σε σχέση με το 2ο τρίμηνο 2017. Οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών ανήλθαν σε 14 747 εκατ. BGN σε σταθερές τιμές 2010, (7 540 εκατ. ευρώ), επιτυγχάνοντας μία αύξηση 3%, την εξεταζόμενη περίοδο. Οι εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών ανήλθαν σε 14 575 εκατ. BGN σε σταθερές τιμές 2010, (7 452 εκατ. ευρώ) σημειώνοντας και αυτές θετική μεταβολή ανάμεσα στο 2ο και 3ο τρίμηνο 2017, αλλά με χαμηλότερο ρυθμό (1,3%).

2.Ετήσιες μεταβολές
2.1. Ετήσιες μεταβολές σύμφωνα με την προσέγγιση της παραγωγής
Με βάση τα διαθέσιμα εποχικά διορθωμένα στοιχεία η ΑΠΑ σε όρους όγκου, κατά το 3ο τρίμηνο 2017, παρουσίασε αύξηση κατά 4% σε σχέση με το 3ο τρίμηνο 2016 (βλ. πιν. 1). Την υψηλότερη αύξηση κατέγραψαν οι χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες (+6,1%), ο κλάδος διαχείρισης ακίνητης περιουσίας (+6%) και ο κλάδος των κατασκευών (+5,2%). Αρνητικά κινήθηκαν ο πρωτογενής τομέας (γεωργία, δασοκομία και αλιεία) με μείον 3,6% και ο κλάδος της ενημέρωσης και επικοινωνίας (-1%).

Πηγή: НСИ
Το 3ο τρίμηνο του 2017, το μερίδιο του πρωτογενή τομέα στη παραγωγή της ΑΠΑ μειώνεται κατά 0,6 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το 3ο τρίμηνο του 2016 και καταλαμβάνει το 7,3%. Ο δευτερογενής τομέας επίσης μειώνει το μερίδιο του κατά 0,4 ποσοστιαίες μονάδες και ανέρχεται στο 28,5% της ΑΠΑ. Αντίθετα ο τριτογενής τομέας αυξάνει τη συμμετοχή του από 63,2% σε 64,2% την αντίστοιχη περίοδο.
2.2. Ετήσιες μεταβολές σύμφωνα με την προσέγγιση των δαπανών
Όσον αφορά τα στοιχεία της τελικής χρήσης, με βάση τα διαθέσιμα εποχικά διορθωμένα στοιχεία η συνολική τελική καταναλωτική δαπάνη σε όρους όγκου, κατά το 3ο τρίμηνο του 2017, παρουσίασε αύξηση κατά 4,3% σε σχέση με το 3ο τρίμηνο του 2016 (βλ. πιν. 2). Πιο αναλυτικά η αύξηση της τελικής καταναλωτικής δαπάνης των νοικοκυρών ήταν 4,9%, των μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων που εξυπηρετούν νοικοκυριά (ΜΚΙΕΝ) ήταν 6,7%, η ατομική κατανάλωση της Γενικής κυβέρνησης ήταν 1,3% και η συλλογική καταναλωτική δαπάνη της Γενικής κυβέρνησης αυξήθηκε κατά 1,8%. Ο ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου κατά το 3ο τρίμηνο 2017 αυξήθηκε κατά 4,3% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2016. Οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών επίσης σημείωσαν αύξηση κατά 4,1% την εξεταζόμενη περίοδο, ενώ οι εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών αυξήθηκαν με ακόμη μεγαλύτερους ρυθμούς (+5,1%).

Πηγή: НСИ
Η τελική κατανάλωση το 3ο τρίμηνο του 2017 αντιπροσωπεύει το 80,2% του ΑΕΠ. Οι επενδύσεις (ακαθάριστες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου) αντιπροσωπεύουν το 19,2% του ΑΕΠ, ενώ το εμπορικό ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών είναι θετικό.
Σημειώσεις
- Σύμφωνα με την προσέγγιση της παραγωγής το ΑΕΠ ορίζεται ως το άθροισμα της προστιθέμενης αξίας που παράγεται σε μια δεδομένη γεωγραφική περιοχή σε ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Πιο αναλυτικά αυτό σημαίνει ότι από την παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών (σε βασικές τιμές) πρέπει να αφαιρεθεί η ενδιάμεση ανάλωση (σε αγοραίες τιμές) για να έχουμε την ακαθάριστη προστιθέμενη αξία – ΑΠΑ (σε βασικές τιμές). Κατόπιν η διαφορά μεταξύ φόρων και επιδοτήσεων προστίθεται στην προστιθέμενη αξία και το προκύπτον ΑΕΠ αποτιμάται σε τιμές αγοράς.Βλ. https://petinakis.wordpress.com/2017/01/12
- Σύμφωνα με την προσέγγιση των δαπανών, το ΑΕΠ ορίζεται ως το άθροισμα των δαπανών που καταβάλλονται, κατά τη διάρκεια συγκεκριμένης χρονικής περιόδου (συνήθως ένα έτος) για την αγορά όλων των νεοπαραχθέντων τελικών αγαθών και υπηρεσιών. Πιο συγκεκριμένα εάν στην τελική καταναλωτική δαπάνη των νοικοκυρών προσθέσουμε την τελική καταναλωτική δαπάνη των μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων που εξυπηρετούν νοικοκυριά (ΜΚΙΕΝ), την τελική καταναλωτική δαπάνη της Γενικής Κυβέρνησης, τις ακαθάριστες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου, τις μεταβολές αποθεμάτων, τις εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών και αφαιρέσουμε τις εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών θα έχουμε το Ακαθάριστο εγχώριο προϊόν σε αγοραίες τιμές, με την μέθοδο της δαπάνης. Βλ. https://petinakis.wordpress.com/2017/01/12
Βιβλιογραφία
НСИ, БРУТЕН ВЪТРЕШЕН ПРОДУКТ ПРЕЗ ТРЕТОТО ТРИМЕСЕЧИЕ НА 2017 ГОДИНА (ПРЕДВАРИТЕЛНИ ДАННИ). Βλ. http://www.nsi.bg/sites/default/files/files/pressreleases/GDP2017q3_4DVKIBI.pdf